Tajemnice oliwskiego luftkurortu. Oliwa z przełomu XIX i XX wieku

Zbiórka: przed Oliwskim Ratuszem Kultury

Jednym z najważniejszych czynników powodujących wyjazdy mieszkańców miast na letni wypoczynek na przełomie XIX i XX wieku był rozwój gospodarczy i postęp cywilizacyjny. Wzrost zamożności oraz skrócenie czasu pracy i wprowadzenie płatnych urlopów skutkowało tym, że również obywatele Cesarstwa Niemieckiego coraz częściej decydowali się na letnie wyjazdy. Najchętniej wybierano miejsca położone nad wodą lub wokół lasów.

Wśród miejscowości położonych wzdłuż południowych brzegów Morza Bałtyckiego, które uzyskały w owym czasie status uzdrowiska, znalazła się także Oliwa. Przy czym oliwska oferta kuracyjna skierowana została dla osób szukających odpoczynku i przyjemnego spędzenia wolnego czasu na łonie nieskażonej przyrody oraz zapewniała swobodny, wręcz nieograniczony kontakt z naturą. Wszystkie te warunki spełniały Oliwskie Lasy, ze swoim specyficznym mikroklimatem i wyjątkową malowniczością, otaczające zielonym pierścieniem oliwski Luftkurort.

Władze oliwskiej gminy oraz działające od końca XIX wieku społeczne Towarzystwo Upiększania Oliwy zadbały o powstanie stosownej infrastruktury kuracyjnej inspirując prywatnych inwestorów do tworzenia sieci pensjonatów, restauracji, kawiarni, a także doprowadzając do zbudowania Domu Kuracyjnego i Sanatorium Leśnego leczącego pacjentów z chorobami górnych dróg oddechowych. Duża liczba gości odwiedzających oliwskie letnisko i opłacających obowiązkową taksę klimatyczną, zasilającą oliwski budżet, w znaczącym stopniu przyczyniła się do rozwoju tej miejscowości.

To właśnie w tym czasie, mając odpowiednie środki, masowo brukowano ulice, układano kamienne chodniki, uruchomiono ujęcia wód głębinowych wraz ze zbiornikiem rozchodowym „Stara Oliwa”, zbudowano wodociągi i kanalizację oraz wzniesiono własną gazownię. Również w pierwszej dekadzie XX wieku przyłączono do Oliwy Jelitkowo, Żabiankę i Kuźnię Konrada, przeprowadzając przez nowo nabyte tereny linię tramwajową oraz budując nad morzem kąpielisko z prawdziwego zdarzenia wraz z niezbędną infrastrukturą. Skutkutkowało to rozszerzeniem nazwy oliwskiego uzdrowiska do formy OSTSEEBAD UND LUFTKURORT OLIVA (nadbałtyckie kąpielisko i klimatyczny kurort).